PL
EN
DE
Konstytucja 3 maja była drugą na świecie i pierwszą w Europie, ustawą regulująca organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli. Konstytucja 3 maja była wyrazem ducha reform i dążeń do modernizacji Polski.
Konstytucja z 3 maja 1791 roku wprowadziła jedność państwa. W 11 artykułach opisano zasady funkcjonowania społeczeństwa i państwa. W kraju miał być jeden rząd, skarb oraz armia. W pierwszym artykule dokumentu określono też dominującą rolę religii katolickiej. Kolejne artykuły stanowiły też o ważności szlachty oraz mieszczaństwa, a także opisywały poddaństwo chłopów wobec szlachty. Wprowadzono trójpodział władzy. Władza ustawodawcza spoczywała na dwuizbowym parlamencie (Sejm i Senat), funkcja wykonawcza przypadała królowi oraz rządowi, a rola sądownicza została powierzona niezależnym trybunałom.
Konstytucja straciła znaczenie 24 lipca 1792 roku kiedy Stanisław August Poniatowski przystąpił do konfederacji targowickiej. W 1793 roku przestała obowiązywać jako akt prawny.
Święto Konstytucji 3 Maja w Polsce obchodzone jest od 1919 roku, w okresie PRL-u zostało ono zniesione i następnie, w 1990 roku, przywrócone.
Tekst konstytucji: http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/kpol/1791.html
Uchwalenie Konstytucji 3 maja– obraz Jana Matejki, 1891
